CD4081 DIP-14 Invertor VE Kapı Entegresi
CD4081 DIP-14 Invertor VE Kapı Entegresi, CMOS ailesine ait, dört adet 2-girişli AND (VE) kapısı içeren bir lojik entegredir. DIP-14 paketi içinde sunulan bu entegre, düşük güç tüketimi ve geniş besleme voltajı aralığı avantajlarını sunar. Her bir AND kapısı, iki girişindeki lojik durumları kontrol ederek, yalnızca her iki giriş de "1" olduğunda çıkışa "1" aktarır; diğer tüm durumlarda çıkış "0" olur.
Dört bağımsız iki girişli AND kapısı barındıran CD4081, logic entegreler ailesinin temel yapı taşlarından biridir. AND kapısı, temel bir mantık kapısı olarak, iki veya daha fazla koşulun aynı anda sağlanması gereken durumlarda tercih edilir. Bu özelliği, CD4081'i çeşitli dijital devre tasarımlarında kullanışlı kılar.
Temel mantık devreleri, kontrol sistemleri, alarm devreleri ve çeşitli dijital uygulamalarda yaygın olarak kullanılan bu entegreler kategorisindeki ürün, diğer elektronik komponentler ile birlikte, düşük güç gerektiren dijital elektronik sistemlerin temel yapı taşı olarak tercih edilmektedir.
Teknik Özellikler
CD4081 DIP-14 Invertor VE Kapı Entegresi'nin detaylı teknik özellikleri aşağıda listelenmiştir.
- Entegre Ailesi: CD4000 (CMOS)
- Fonksiyon: Quad 2-Input AND Gate
- Paket Tipi: DIP-14 (Dual In-line Package)
- Pin Sayısı: 14
- Mantık Kapı Sayısı: 4 adet bağımsız AND kapısı
- Giriş Sayısı: Her kapı için 2 giriş, toplam 8 giriş
- Çıkış Sayısı: 4 (her kapı için 1 çıkış)
- Besleme Gerilimi (VDD): 3V - 18V
- Tipik Gecikme Süresi: 60ns (10V besleme için)
- Maksimum Çalışma Frekansı: 5 MHz (tipik)
- Güç Tüketimi: 1µW (tipik, statik durumda, 5V)
- Çalışma Sıcaklığı: -55°C ile +125°C arası (Tam aralık)
- Giriş Yüksek Seviye Gerilimi (VIH): Min. 0.7×VDD
- Giriş Düşük Seviye Gerilimi (VIL): Maks. 0.3×VDD
- Çıkış Yüksek Seviye Gerilimi (VOH): Min. 0.99×VDD (RL=10kΩ)
- Çıkış Düşük Seviye Gerilimi (VOL): Maks. 0.01×VDD (RL=10kΩ)
- Fan-out Kapasitesi: 50 CMOS yükü (VDD=10V)
- Giriş Kapasitansı: 5pF (tipik)
- Çıkış Kapasitansı: 7pF (tipik)
- Giriş Akımı: 100nA (maksimum)
- Teknoloji: CMOS, Silikon
- Gürültü Bağışıklığı: 0.45×VDD (tipik)
- ESD Koruması: 2kV HBM (Human Body Model)
- RoHS Uyumluluğu: Evet
- Montaj Türü: Through-Hole (Delikli montaj)
- Boyutlar: 19.3mm × 6.35mm × 3.3mm (yaklaşık)
- Ağırlık: 0.8g (yaklaşık)
Kullanım Alanları
CD4081 DIP-14 Invertor VE Kapı Entegresi'nin kullanılabileceği çeşitli alanlar ve proje örnekleri.
Temel Lojik Uygulamaları
- Basit koşullu kontrol devreleri
- Mantıksal AND işlemleri gerektiren devreler
- Çoklu şart doğrulama sistemleri
- Basit kodlayıcılar ve kod çözücüler
- Dijital kontrol devreleri
Alarm ve Güvenlik Sistemleri
- Çoklu sensör tetiklemeli alarmlar
- Güvenlik şartlarının doğrulanması
- Şifreli geçiş sistemleri
- Acil durum kontrol devreleri
- Koruma ve kilitleme devreleri
Kontrol ve Otomasyon Sistemleri
- Düşük güç tüketimli otomasyon kontrolleri
- Pille çalışan cihazlarda mantık kontrolleri
- Endüstriyel süreç kontrol devreleri
- Zamanlayıcı ve sayaç devreleri
- Çoklu koşullu tetikleyiciler
Avantajlar ve Özellikler
CD4081 DIP-14 Invertor VE Kapı Entegresi'nin sağladığı avantajlar ve çözümler.
- Çoklu Bağımsız Kapı: 4 adet bağımsız AND kapısı tek pakette
- Düşük Güç Tüketimi: CMOS teknolojisi ile nW-µW seviyelerinde enerji kullanımı
- Geniş Besleme Aralığı: 3V - 18V arasında çalışabilme esnekliği
- Yüksek Gürültü Bağışıklığı: CMOS teknolojisinin sağladığı gürültü toleransı
- Yüksek Giriş Empedansı: Minimal yükleme etkisi ile güvenilir bağlantılar
- Geniş Çalışma Sıcaklığı: -55°C ile +125°C arası çalışabilme
- Fan-out Kapasitesi: Bir çıkış 50 CMOS girişi sürebilme
- Pil Uyumluluğu: Düşük voltajlarda çalışabilme özelliği
- Kolay Entegrasyon: DIP-14 paket ile breadboard ve PCB'lere kolay montaj
- Endüstri Standardı: Yaygın kullanım ve kolay bulunabilirlik
Bağlantı ve Kullanım
CD4081 DIP-14 Invertor VE Kapı Entegresi'nin bağlantı ve kullanım detayları hakkında bilgiler.
İpucu: CD4081 AND kapılarında, çıkış sadece her iki giriş de "1" olduğunda "1" olur, diğer tüm durumlarda "0" olacaktır. Kullanılmayan AND girişleri asla bağlantısız bırakılmamalıdır; kullanılmayan girişler lojik seviyeyi belirlemek için VDD'ye (lojik 1) veya VSS'ye (lojik 0) bağlanmalıdır. CD4081 geniş besleme voltajı aralığında (3V-18V) çalışır, böylece pil uygulamaları için idealdir; ancak tüm girişlerin ve çıkışların voltaj seviyeleri besleme voltajına göre değişir. Besleme hattındaki gürültüyü azaltmak için VDD ve VSS arasına 0.1μF bypass kapasitör bağlayın. Statik elektriğe karşı hassas olan CMOS yapısını korumak için, entegre devre ile çalışırken antistatik önlemler alın. CMOS entegreleri yavaş geçiş sürelerine sahiptir, bu nedenle yüksek frekanslı uygulamalarda çıkış gecikmelerini göz önünde bulundurun.
Pin konfigürasyonu (DIP-14 paketi):
- Pin 1 (1A): Birinci AND kapısı, A girişi
- Pin 2 (1B): Birinci AND kapısı, B girişi
- Pin 3 (1Y): Birinci AND kapısı çıkışı
- Pin 4 (2A): İkinci AND kapısı, A girişi
- Pin 5 (2B): İkinci AND kapısı, B girişi
- Pin 6 (2Y): İkinci AND kapısı çıkışı
- Pin 7 (VSS): Toprak bağlantısı
- Pin 8 (3Y): Üçüncü AND kapısı çıkışı
- Pin 9 (3B): Üçüncü AND kapısı, B girişi
- Pin 10 (3A): Üçüncü AND kapısı, A girişi
- Pin 11 (4Y): Dördüncü AND kapısı çıkışı
- Pin 12 (4B): Dördüncü AND kapısı, B girişi
- Pin 13 (4A): Dördüncü AND kapısı, A girişi
- Pin 14 (VDD): Pozitif besleme girişi (3V-18V)
Doğruluk tablosu (her bir AND kapısı için):
- A=0, B=0: Y=0
- A=0, B=1: Y=0
- A=1, B=0: Y=0
- A=1, B=1: Y=1
Uygulama Örneği
CD4081 DIP-14 Invertor VE Kapı Entegresi kullanarak basit bir çift şartlı alarm devresi oluşturma.
Gerekli Komponentler
- 1x CD4081 AND kapısı entegresi
- 2x LDR (ışığa duyarlı direnç)
- 2x 10kΩ direnç (LDR için)
- 1x BC547 transistör
- 1x Buzzer (piezo alarm)
- 1x 1kΩ direnç (transistör için)
- 1x 0.1µF bypass kapasitör
- Breadboard ve bağlantı telleri
- 9V pil ve bağlantı klipsi
Bağlantı Adımları
- CD4081'in VDD (pin 14) pinini 9V'a, VSS (pin 7) pinini GND'ye bağlayın
- VDD ve VSS arasına 0.1µF bypass kapasitör bağlayın
- İlk LDR ve 10kΩ direnci bir gerilim bölücü olarak bağlayın (LDR VDD'ye, direnç GND'ye)
- İkinci LDR ve 10kΩ direnci benzer şekilde bağlayın
- Birinci gerilim bölücünün orta noktasını CD4081'in 1A girişine (pin 1) bağlayın
- İkinci gerilim bölücünün orta noktasını CD4081'in 1B girişine (pin 2) bağlayın
- CD4081'in 1Y çıkışını (pin 3) 1kΩ direnç üzerinden BC547 transistörün bazına bağlayın
- Transistörün emitörünü GND'ye bağlayın
- Transistörün kollektörünü buzzer'ın bir ucuna bağlayın
- Buzzer'ın diğer ucunu VDD'ye bağlayın
Bu devre, iki LDR'nin her ikisi de ışık aldığında (örneğin, bir nesne iki sensör arasından geçtiğinde) alarmı tetikler. Her iki LDR'den gelen sinyaller CD4081'in AND kapısından geçer. Yalnızca her iki LDR de aynı anda ışık aldığında (her iki giriş de lojik "1" olduğunda) çıkış "1" olur, transistörü tetikler ve buzzeri çalıştırır. Bu, basit bir hareket algılama veya geçiş kontrol sistemi olarak kullanılabilir.
Sorun Giderme ve İpuçları
CD4081 DIP-14 Invertor VE Kapı Entegresi kullanırken karşılaşabileceğiniz sorunlar ve çözüm önerileri.
Yaygın Sorunlar ve Çözümleri
- Çıkış Alınamıyor: Giriş voltaj seviyelerini kontrol edin, CMOS için VIH > 0.7×VDD olmalı
- Düşük Çıkış Voltajı: Besleme voltajını kontrol edin, çıkış seviyeleri besleme voltajına bağlıdır
- Kararsız Çalışma: Bypass kapasitör ekleyin, yüzen girişleri belirli lojik seviyelere bağlayın
- Entegre Isınıyor: Kısa devre olup olmadığını kontrol edin, besleme voltajını düşürün
- Yavaş Tepki: CMOS geçiş sürelerini göz önünde bulundurun, kritik uygulamalarda daha hızlı entegreler tercih edin
Optimal Kullanım İpuçları
- Kullanılmayan AND girişlerini, istenen lojik fonksiyona göre VDD veya VSS'ye bağlayın
- Pil ömrünü uzatmak için mümkün olan en düşük çalışma voltajını kullanın (uygulamanıza uygun ise)
- Statik elektriğe karşı önlem alın, taşırken ve monte ederken antistatik bileklik kullanın
- Hassas uygulamalarda, giriş sinyallerinde Schmitt trigger devreleri kullanarak gürültü bağışıklığını artırın
- Yüksek empedanslı CMOS girişlerini daha kararlı hale getirmek için pull-up veya pull-down dirençleri kullanın
- Uzun giriş hatlarında, sinyallerin bozulmasını önlemek için hat sonlandırma teknikleri uygulayın
Paket İçeriği
İlgili Ürün Kategorilerimiz
Çeşitli elektronik komponentler ile projelerinizi ve devrelerinizi geliştirebilirsiniz.
Ürünleri İncele →
Farklı fonksiyonlara sahip entegreler ile elektronik projelerinizi geliştirebilirsiniz.
Ürünleri İncele →
Dijital lojik fonksiyonları için çeşitli TTL ve CMOS entegreleri keşfedin.
Ürünleri İncele →
Neden Voltaj.Net'ten Almalısınız?
Voltaj.Net, elektronik komponentler ve lojik entegreler konusunda Türkiye'nin güvenilir tedarikçisidir.
- Kalite Güvencesi: Orijinal ve güvenilir entegreler
- Teknik Destek: Uzman ekip ile çözüm ve danışmanlık
- Hızlı Teslimat: Stoktan hızlı gönderim imkanı
- Geniş Ürün Yelpazesi: Projeleriniz için gerekli tüm komponentler
- Uygun Fiyatlar: Rekabetçi fiyatlarla kaliteli ürünler
- Güvenilir Alışveriş: Kolay sipariş ve güvenli ödeme seçenekleri
Ürün Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
CD4081 ile 74LS08 arasındaki fark nedir?
CD4081 CMOS teknolojisi kullanır, 3-18V arası çalışır, düşük güç tüketir. 74LS08 TTL teknolojisidir, 5V beslemede çalışır, daha hızlıdır ancak daha fazla güç tüketir.
AND kapısı ile NAND kapısı arasındaki fark nedir?
AND kapısı her iki giriş 1 olduğunda 1, diğer durumlarda 0 verir. NAND kapısı bunun tersini yapar: her iki giriş 1 olduğunda 0, diğer durumlarda 1 verir.
CD4081 pil uygulamaları için uygun mudur?
Evet, CD4081 3V'tan başlayan geniş besleme voltajı aralığı ve nW-µW seviyesindeki düşük güç tüketimi ile pil uygulamaları için idealdir.
CD4081'in kullanılmayan girişleri nasıl bağlanmalıdır?
Kullanılmayan girişler asla bağlantısız bırakılmamalıdır. Lojik duruma göre VDD'ye (lojik 1) veya VSS'ye (lojik 0) bağlanmalıdır.
CD4081 ile 3-girişli AND kapısı nasıl oluşturulur?
İki AND kapısı kullanılır: İlk kapının çıkışı ikinci kapının bir girişine bağlanır. Diğer iki giriş, orijinal üç girişten ikisini alır.
CD4081 statik elektriğe karşı hassas mıdır?
Evet, tüm CMOS entegreler gibi CD4081 de statik elektriğe karşı hassastır. Taşırken ve monte ederken antistatik önlemler alınmalıdır.
CD4081 ile şartlı alarm nasıl yapılır?
Farklı sensörlerden gelen sinyaller AND kapısının girişlerine bağlanır. Tüm şartlar sağlandığında (girişler 1 olduğunda) çıkış 1 olur ve alarm tetiklenir.
Besleme bypass kapasitörü neden gereklidir?
VDD-VSS arasına bağlanan 0.1µF kapasitör, besleme hattındaki gürültüyü filtreler, geçici akım ihtiyaçlarını karşılar ve entegrenin kararlı çalışmasını sağlar.