CD4017 Sayıcı ve Bölücü Entegresi

CD4017 Sayıcı ve Bölücü Entegresi

CD4017, CMOS teknolojisine sahip Johnson onluk (decade) sayıcı entegresidir. DIP-16 paketinde sunulan bu entegre, her saat darbesinde sırayla çıkışlarını yüksek seviyeye getiren yapısıyla LED sürücü ve sıralı kontrol uygulamaları için idealdir.

Pozitif kenar tetiklemeli çalışan CD4017, on adet dekode edilmiş çıkış ve bir adet carry out çıkışına sahiptir. Elektronik komponentler arasında özellikle sekansör devreleri oluşturmak için sıkça tercih edilir.

Reset ve clock inhibit özellikleri ile kontrol edilebilen CD4017, entegreler arasında basit programlanabilir kontrol devreleri için ideal bir seçimdir. Diğer entegreler ile birlikte kullanılarak çeşitli ışık efektleri, zamanlayıcılar ve özel kontrol devreleri tasarlanabilir.

Teknik Özellikler

CD4017 Sayıcı ve Bölücü Entegresi'nin detaylı teknik özellikleri aşağıda listelenmiştir.

• Entegre Tipi: Decade Counter/Divider with 10 Decoded Outputs
• Üretici: Texas Instruments / NXP / ST Microelectronics
• Paket Tipi: DIP-16
• Besleme Voltajı Aralığı: 3V - 15V
• Sayıcı Tipi: Johnson Onluk (Decade) Sayıcı (0-9)
• Maksimum Çalışma Frekansı: 5.5 MHz (VDD=10V)
• Çıkış Akımı (Kaynak): 0.5mA (tipik, VDD=5V), 1mA (maksimum)
• Çıkış Akımı (Havuz): 0.4mA (tipik, VDD=5V), 0.8mA (maksimum)
• Çıkışlar: Q0 - Q9 (10 dekode edilmiş çıkış)
• Ek Çıkışlar: Carry Out (CO)
• Kontrol Girişleri: Clock, Clock Inhibit, Reset
• Propagasyon Gecikmesi: 250ns (tipik, VDD=5V)
• Güç Tüketimi: 0.3mW (tipik, VDD=5V, f=1kHz)
• Giriş Kapasitansı: 5pF (tipik)
• Çıkış Kapasitansı: 7pF (tipik)
• Gürültü Bağışıklığı: 0.45 × VDD (min)
• Çalışma Sıcaklığı: -55°C ile +125°C arası
• Giriş Tetikleme: Pozitif Kenar (Rising Edge)
• Pin Sayısı: 16
• Montaj Tipi: Through-Hole (Delikli Montaj)
• RoHS Uyumluluğu: Evet

Kullanım Alanları

CD4017 Sayıcı ve Bölücü Entegresi'nin kullanılabileceği çeşitli alanlar ve uygulama örnekleri.

LED Kontrol Uygulamaları

• Sıralı LED ışık efektleri
• LED koşu ışıkları
• Ritmik aydınlatma sistemleri
• VU metre göstergeleri
• Dönüşümlü uyarı ışıkları

Kontrol Devreleri

• Basit sekansör yapıları
• Step motor kontrol sistemleri
• Zaman paylaşımlı kontrol sistemleri
• Sıralı işlem kontrolü
• Program kontrol devreleri

Zamanlama ve Bölme

• Frekans bölücü
• Darbe genişlik modülatörü
• Çoklu zamanlayıcılar
• Devir sayıcılar
• Sinyalizasyon sistemleri

Avantajlar ve Özellikler

CD4017 Sayıcı ve Bölücü Entegresi'nin sağladığı avantajlar ve çözümler.

• Dekode Edilmiş Çıkışlar: 10 ayrı çıkış doğrudan kullanılabilir
• Geniş Besleme Aralığı: 3V-15V arası çalışabilme
• Düşük Güç Tüketimi: Pil ile çalışan uygulamalar için idealdir
• Sıralı Kontrol: Her saat darbesinde bir sonraki çıkış aktif olur
• Reset Özelliği: Sayıcıyı sıfırlama imkanı
• Clock Inhibit: Sayma işlemini durdurma özelliği
• Carry Out: Çoklu sayıcı kaskad bağlantısı yapabilme
• Yüksek Gürültü Bağışıklığı: Endüstriyel ortamlarda kararlı çalışma
• Kolay Kullanım: Minimum harici bileşen gereksinimi
• Esnek Yapı: Çeşitli frekans bölme oranları elde edebilme

Devre Tasarımı ve Kullanım

CD4017 Sayıcı ve Bölücü Entegresi'nin devre tasarımında kullanımı hakkında bilgiler.

Pin Yapılandırması (DIP-16):

• Pin 1: Q5 (Çıkış 5)
• Pin 2: Q1 (Çıkış 1)
• Pin 3: Q0 (Çıkış 0)
• Pin 4: Q2 (Çıkış 2)
• Pin 5: Q6 (Çıkış 6)
• Pin 6: Q7 (Çıkış 7)
• Pin 7: Q3 (Çıkış 3)
• Pin 8: VSS (GND)
• Pin 9: Q8 (Çıkış 8)
• Pin 10: Q4 (Çıkış 4)
• Pin 11: Q9 (Çıkış 9)
• Pin 12: Carry Out (CO)
• Pin 13: Clock Inhibit
• Pin 14: Clock
• Pin 15: Reset
• Pin 16: VDD (Pozitif Besleme)

Temel Bağlantı Şeması:

1. VDD (Pin 16) pozitif besleme voltajına (3V-15V) bağlanır
2. VSS (Pin 8) toprak hattına bağlanır
3. VDD ve VSS arasına 0.1µF bypass kapasitörü bağlanır
4. Clock (Pin 14) sinyal kaynağına bağlanır (buton, osilatör, vb.)
5. Reset (Pin 15) normalde GND'ye, sıfırlama gerektiğinde VDD'ye bağlanır
6. Clock Inhibit (Pin 13) normalde GND'ye, sayıcıyı durdurmak için VDD'ye bağlanır
7. Çıkışlar (Q0-Q9) akım sınırlayıcı dirençler üzerinden LED'lere veya kontrol edilecek cihazlara bağlanır
8. Carry Out (Pin 12) çok seviyeli sayaç için sonraki entegrenin Clock girişine bağlanabilir

Özel Bölme Oranı Elde Etme:

• 1-10 Arası Bölme: İstenilen çıkışı Reset pinine bağlayarak elde edilir
• Örnek 1: Q5'i Reset'e bağlayarak 5'e bölme (0,1,2,3,4 sonra tekrar 0)
• Örnek 2: Q7'yi Reset'e bağlayarak 7'ye bölme (0,1,2,3,4,5,6 sonra tekrar 0)
• NOT: Reset bağlantısı için bir diyot kullanmak, Reset pininin düşük durumda kalmasını sağlar
• Kaskad Bağlantı: İlk entegrenin Carry Out'u ikinci entegrenin Clock girişine bağlanarak çarpan etkisi elde edilir

Sorun Giderme ve İpuçları

CD4017 Sayıcı ve Bölücü Entegresi kullanırken karşılaşabileceğiniz sorunlar ve çözüm önerileri.

Yaygın Sorunlar ve Çözümleri

• Saymama Sorunu: Clock sinyalini ve Clock Inhibit pininin GND'ye bağlı olduğunu kontrol edin
• Rastgele Sayma: Clock girişine 10kΩ pull-down direnci ekleyin
• Sıkışan Sayma: Reset pininin düzgün bağlandığını kontrol edin
• Çıkış Yok: Besleme voltajını ve toprak bağlantısını kontrol edin
• Kaskad Bağlantı Sorunu: Carry Out pulsunun kısa olduğunu unutmayın, gerekirse pulse genişletici ekleyin

Clock Sinyali İpuçları

• Temiz ve kararlı clock sinyali için Schmitt tetikleyici kullanın (örn. CD40106)
• Manuel clock için basit debounce devresi ekleyin (10kΩ ve 100nF RC filtresi)
• Otomatik clock için 555 timer veya CD4060 osilatör kullanılabilir
• Yüksek frekanslarda bypass kapasitörleri kritik önem taşır
• Çok yavaş clock frekansları için elektrolit kapasitörlerle RC osilatör yapılabilir

LED Uygulamaları İçin Öneriler

• Standart LED'ler için 330Ω-1kΩ arası akım sınırlayıcı dirençler kullanın
• Daha yüksek akım gerektiren LED'ler için BC547 veya 2N2222 transistörler ekleyin
• Yüksek güç LED'ler için MOSFET sürücüler tercih edin
• Çıkışları terslemek için 2N3906 veya BC557 PNP transistörler kullanılabilir
• Çoklu LED grupları için ULN2003 sürücü entegresi ile kombinasyon yapılabilir

Paket İçeriği

• CD4017 Sayıcı ve Bölücü Entegresi

İlgili Ürün Kategorilerimiz

Ürün Hakkında Sıkça Sorulan Sorular